هنجارهای ذهنی انگورکاران پیرامون بکارگیری طرح اصلاح و بهبود باغ‌های انگور و عوامل تأثیرگذار بر آن در شهرستان خرمدره

هنجارهای ذهنی به‌عنوان یکی از عوامل اجتماعی تأثیرگذار بر رفتار کشاورزان به شمار می‏روند و عامل مهمی در مدیریت اثربخش برنامه‌‌های آموزش و ترویج کشاورزی تلقی می‌گردند. پژوهش حاضر، با هدف شناخت هنجارهای ذهنی انگورکاران در بکارگیری طرح اصلاح و بهبود باغ‌های انگور به‌عنوان یک نوآوری و عوامل تأثیرگذار بر‌ آن انجام شده است. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه و مصاحبه ساختارمند با 260 نفر از بین 3942 نفر انگورکاران شهرستان خرمدره، با روش نمونه‌گیری تصادفی چند مرحله‌ای گردآوری شد. پس از تأیید روایی محتوای پرسشنامه، سنجش روایی و پایایی سازه‌های مورد بررسی با کمک تحلیل مؤلفه‌های اصلی داده‌های گروه‌بندی شده به دست آمد، نتایج نشان داد که هنجارهای ذهنی جامعه، موافق بکارگیری این نوآوری است و در بین انگورکاران پذیرنده یا عضو طرح نسبت به انگورکاران غیر عضو، این سطح موافقت بالاتر بود. همچنین نتایج نشان داد که متغیرهای نگرش نسبت به مزیت نسبی نوآوری، شرکت در دوره‌های آموزشی - ترویجی، منابع اطلاعاتی غیررسمی برون روستا و درون روستا، مداخله‌گری دولتی (در قالب طرح اصلاح و بهبود باغ‌های انگور)، میزان اعتماد به اطلاعات کارشناسان، تعداد اعضای خانوار، سن انگورکاران، میزان عملکرد در هکتار، در کل به‌طور مستقیم و غیرمستقیم 58 درصد از هنجارهای ذهنی پذیرش نوآوریرا تبیین می‌کنند.